İşitme kaybı dereceleri, kişilerin duyabildikleri en düşük seviyeli sese göre sınıflandırılır. İşitme kaybı, pek çok farklı sebeple ortaya çıkabilen ve yaşam kalitesine olumsuz etkileri olabilen bir sorundur.
Bazı durumlarda, işitme kaybı kolayca tedavi edilebilir ya da kendiliğinden iyileşebilir. Bazı vakalarda ise, işitme kaybı kalıcı hale gelebilir veya ciddi sağlık sorunlarına işaret ediyor olabilir.
Bu yazıda, işitme kaybı yaşayan kişilerin en çok merak ettiği konulardan biri olan, işitme kaybı dereceleri ve bu derecelerin nasıl belirlendiği hakkında detaylı bilgiler verilmiştir.
Odyometri cihazı ile işitme testi nasıl yapılır sorusu da dahil olmak üzere, işitme kaybı dereceleri ile ilgili merak edilen pek çok soruya cevap verilmiştir.
İşitme Kaybı Dereceleri Nasıl Belirlenir?
İşitme kaybı dereceleri, odyometri adı verilen bir test yardımıyla belirlenir. Bu test, uzmanlar tarafından gerekli görülmesi halinde, hastanelerde ve işitme merkezlerinde uygulanır. Odyometri cihazı aracılığıyla, kişinin her iki kulağına farklı seviye ve frekansta sesler gönderilir ve kişilerden bu sesleri her duyduğunda bir tuşa basmaları istenir. Teste tabi tutulan kişi, ses geçirmeyen bir odada bulunur ve sesler kulaklık ile iletilir. Test sonucunda, testi gerçekleştiren uzman tarafından odyogram adı verilen bir grafik hazırlanır. Bu grafik, iki eksenden oluşmaktadır. Dikey eksende bulunan sayılar birbirinden farklı ses seviyelerini temsil eder ve desibel (dB) cinsinden ölçülür. Yatay eksende bulunan sayılar ses frekanslarını ya da ses perdelerini temsil eder ve hertz (Hz) cinsinden ölçülür. Grafik üzerine çizilen iki çizgi ve bu çizgilerin üzerinde bulunan semboller, kişinin hava yolu ve kemik yolu ile duyma yetilerini temsil eder.
İşitme testleri sayesinde, işitme kaybının türü ve seviyesini belirlemek oldukça kolaylaşmıştır. Birkaç dakika içinde tamamlanan bu testler, uzmanlara, hastalara uygulanması gereken tedaviler hakkında önemli bilgiler sunar.
Normal İşitme Seviyesi
Herhangi bir işitme kaybı bulunmayan kişilerin, 0 dB ile 60 dB arasındaki sesleri duyabilmesi beklenir. Bu kişilerin odyogram grafiğinde bulunan çizgiler hep aynı doğrultuda ilerler.
Çok Hafif Derece İşitme Kaybı
Çok hafif derece işitme kaybı, genellikle yetişkinlerde işitme kaybı eşiği olarak kabul edilen 20 dB’den daha düşük bazı sesleri işitememe durumudur. Bu derecedeki işitme kaybı, herhangi bir tedavi veya işitme cihazı kullanımı gerektirmez. Nadiren, çocukların gelişimini ve okul hayatını olumsuz etkileyebilen çok hafif derece işitme kaybı durumlarında, işitme cihazı kullanımı tercih edilebilir.
Hafif Derece İşitme Kaybı
Hafif derece işitme kaybına sahip kişiler, 20dB ile 40dB arasındaki sesleri duyabilirler. Bu kişilerin yaprak hışırtısı ve rüzgar sesi gibi çok düşük seviyeli sesleri duymakta güçlük çekmesi beklenir. Teknik olarak, konuşma sesi hala işitme sınırları içindedir. Fakat gürültülü ortamlarda konuşma seslerini ayırt etmek bu kişiler için zor olabilir. Bu dereceden itibaren işitme cihazı kullanımı gereklidir.
Orta Derece İşitme Kaybı
Orta derece işitme kaybı yaşayan kişiler 40dB ile 70dB arasındaki sesleri duyabilirler. Bu derecede işitme kaybına sahip kişilerin konuşma seslerini algılamakta ve kelimeleri birbirinden ayırt etmekte sık sık zorlandıkları görülür. Kanal içi ve kulak içi işitme cihazları, orta derece işitme kaybının giderilmesinde etkilidir. Çift taraflı (bilateral) ya da tek taraflı işitme kaybı yaşayıp orta derece işitme kaybı olan kişiler, kendileri için uygun olan işitme cihazlarını bulabilmek için uzmanlar ile görüşmelidirler.
İleri Derece İşitme Kaybı
şitilebilen en düşük seviyeli seslerin 70dB ile 90dB arasında olduğu durum, ileri derece işitme kaybı olarak tanımlanır. Bu derecede işitme kaybına sahip olan kişiler, günlük hayattaki çoğu sesi algılayamazlar. İleri derece işitme kaybı yaşayan kişiler için güçlü kulak arkası işitme cihazları ya da koklear implant adı verilen ve cerrahi işlem ile yerleştirilen bir cihaz gerekli olabilir. İleri derece işitme kaybı için üretilen işitme cihazları ile diğerlerinin fiyatları arasında fark olabilir. Bu doğrultuda işitme cihazı satın alacak olan kişilerin, işitme cihazı SGK desteği alıp alamayacakları konusunda ilgili kurumlarla görüşmeleri önerilir.
Çok İleri Derece İşitme Kaybı
Çok ileri derece işitme kaybı, 90dB ve üzerindeki sesleri duyabilme ve bu değerin altındaki sesleri duyamama durumudur. Bu derecede işitme kaybı yaşayan kişiler, ancak çok yüksek sesleri duyabilir fakat onları dahi tanımlamakta güçlük çekebilirler. Çok ileri derece işitme kaybı vakalarında, genellikle normal işitme cihazları yeterli olmaz. Bu durumdaki kişilerin, koklear implant taktırmaları ya da dudak okuma ve işaret dili gibi konularda eğitim almaları gerekir.